Danıştay 6. Daire 2020/8831 Esas 2022/5755 Karar Sayılı İlamı

     Özet:

Davacı şirketin faaliyet gösterdiği işletmesinde çevre kirliliği nedeniyle 147.285TL idari para cezası kesilmiş ve dörtte üçlük kısmı ödendikten sonra geri kalanın iadesi istenmiştir. İlk derece mahkemesi davanın kabulüne karar verirken, Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesi ceza sorumluluğunun şahsi olduğu gerekçesiyle davanın kabul edilemez olduğuna hükmetmiştir. Ancak Danıştay Altıncı Dairesi davacı şirketin faaliyetlerinin devam ettiği tespit edilerek, ilk derece mahkemesi kararının kaldırılarak dava dilekçesinin iptali yolundaki temyize konu kararın bozulmasına karar vermiştir.
Kanun Maddeleri: 2872 sayılı Çevre Kanunu, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu, Kabahatler Kanunu'nun 17. maddesi.

T.C.
D A N I Ş T A Y
ALTINCI DAİRE
Esas No : 2020/8831
Karar No : 2022/5755

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : … Sanayi ve Ticaret A.Ş.
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVALI) : …. Valililği

İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi …. İdari Dava Dairesinin .... tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Bursa İli, Yenişehir İlçesi, … Mahallesi, … Mevkiinde davacı şirkete ait damızlık süt sığırcılığı konusunda faaliyet gösteren işletmede, gübre ve hayvanaltı atıksuların, işletme arazisi içerisinde geçirimsizliği belgelenmeyen tarlada depolandığından ve Atık Yönetimi Yönetmeliği hükümlerinin ihlal edildiğinden bahisle, 2872 sayılı Çevre Kanunu (dava konusu işlemde anılan Kanun'un hangi maddesi uyarınca para cezası uygulandığı belirtilmemiştir.) uyarınca 147.285,00-TL idari para cezası verilmesine ilişkin … tarih ve E:… sayılı (…. tarih ve … defter sıra numaralı) … Valiliği Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü işleminin iptali ve anılan para cezasının Kabahatlar Kanunu'nun 17. maddesinin altıncı fıkrası uyarınca ödenen dörtte üçlük kısmının (110.463,75-TL) iadesi istenilmektedir.

İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: …. İdare Mahkemesince verilen … tarih ve E:…., K:2017/514 sayılı kararda; işlem yönünden konusu kalmayan dava hakkında karar verilmesine yer olmadığına, ödenen miktarın (110.463,75-TL) iadesi istemi yönünden ise davanın kabulüne karar verilmiştir.

Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesi kararının özeti: İdari Dava Dairesince verilen kararda; Anayasa'nın 38. maddesi uyarınca ceza sorumluluğunun şahsi olduğu; 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 26. maddesinin 2. fıkrasında, "Yalnız öleni ilgilendiren davalara ait dilekçeler iptal edilir." hükmüne yer verildiği; UYAP kayıtlarına göre, cezayı gerektiren fiili işleyen davacı şirketin tüzel kişiliğinin, dava süreci devam ederken OHAL Kanun Hükmünde Kararnamesiyle sona erdiği; bu nedenle, 2577 sayılı Kanun'un 26/2. maddesi uyarınca, para cezasına ilişkin dava dilekçesinin iptaline karar verilmesi gerekirken, para cezasının esası hakkında verilen İdare Mahkemesi kararında hukuki isabet bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 45. maddesinin 4. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun kabulüne, davanın kısmen kabulü, kısmen karar verilmesine yer olmadığı yolundaki İdare Mahkemesi kararının kaldırılarak dava dilekçesinin iptaline karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı şirketin tüzel kişiliğinin kesintisiz olarak devam ettiği; hiçbir zaman tüzel kişiliğin sona ermediği, bu bağlamda dilekçenin iptali yolunda verilen temyize konu Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesi kararının bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ …'NIN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü ile … Bölge İdare Mahkemesi …. İdari Dava Dairesi kararının, Dairemiz kararında belirtilen gerekçeyle bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
Bursa İli, Yenişehir İlçesi, … Mahallesi, … Mevkiinde davacı şirkete ait damızlık süt sığırcılığı konusunda faaliyet gösteren işletmede, gübre ve hayvanaltı atıksuların, işletme arazisi içerisinde geçirimsizliği belgelenmeyen tarlada depolandığından ve Atık Yönetimi Yönetmeliği hükümlerinin ihlal edildiğinden bahisle, … tarih ve E:… sayılı (… tarih ve … defter sıra numaralı) B…ursa Valiliği Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü işlemi ile 2872 sayılı Çevre Kanunu (dava konusu işlemde anılan Kanun'un hangi maddesi uyarınca para cezası uygulandığı belirtilmemiştir.) uyarınca 147.285,00-TL idari para cezası verilmesine karar verilmiştir.
Bunun üzerine, anılan işlemin iptali ve anılan para cezasının Kabahatlar Kanunu'nun 17. maddesinin altıncı fıkrası uyarınca davacı tarafından ödenen dörtte üçlük kısmının (110.463,75-TL) iadesi istemiyle, görülmekte olan dava açılmıştır.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Dava dosyasının ve Dairemizin E:2020/5340 ve E:2021/6872 sayılı dosyalarının birlikte incelenmesinden, Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesince davacı şirketin faaliyetlerinin UYAP kayıtlarının incelenmesi neticesinde sona erdiğinin tespit edildiği belirtilmesine karşın, Dairemizin E:2020/5340 sayılı dosyasında Ticaret Sicil Gazetesi kayıtlarının incelenmesi üzerine, şirket faaliyetlerinin devam ettiği sonucuna ulaşıldığı, bu bağlamda çelişkinin giderilmesi amacıyla Dairemizin E:… sayılı dosyasında verilen … tarihli ara kararına … Odası tarafından verilen 24/11/2020 tarihli cevaptan, davacı şirketin ticari faaliyetlerinin devam etmekte olduğu anlaşılmıştır.
Bu durumda, davanın esasının incelenmesi gerektiği sonucuna ulaşıldığından, davacı şirketin tüzel kişiliğinin sona erdiği gerekçesiyle, ilk derece mahkemesi kararının kaldırılarak, dava dilekçesinin iptaline ilişkin olarak verilen temyize konu … Bölge İdare Mahkemesi …. İdari Dava Dairesi kararında hukuki isabet bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. 2577 sayılı Kanunun 49. maddesine uygun bulunan davacının temyiz isteminin kabulüne,
2. Mahkeme kararına yönelik olarak yapılan istinaf başvurusunun kabulü ile anılan kararının kaldırılarak yukarıda özetlenen gerekçeyle dava dilekçesinin iptali yolundaki temyize konu … Bölge İdare Mahkemesi …. İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesine gönderilmesine, 17/05/2022 tarihinde, kesin olarak, oybirliğiyle karar verildi.