

Esas No: 2021/4296
Karar No: 2022/2118
Karar Tarihi: 17.05.2022
Danıştay 7. Daire 2021/4296 Esas 2022/2118 Karar Sayılı İlamı
Danıştay 7. Daire Başkanlığı 2021/4296 E. , 2022/2118 K."İçtihat Metni"
T.C.
D A N I Ş T A Y
YEDİNCİ DAİRE
Esas No : 2021/4296
Karar No : 2022/2118
TEMYİZ EDEN (DAVALI) : .... Bakanlığı adına
VEKİLİ : Av. ...
KARŞI TARAF (DAVACI) : ... Gıda Petrol İnşaat Lojistik İç ve Dış Ticaret Limited Şirketi
VEKİLİ : Av. ...
İSTEMİN KONUSU : ... Bölge İdare Mahkemesi Vergi Dava Dairesinin ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararının aleyhlerine olan hüküm fıkrasının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava Konusu İstem: Davacı şirket adına tescilli ....tarih ve sayılı serbest dolaşıma giriş beyannameleri ile Tarife Kontenjanı Uygulanması Hakkında ... sayılı Karar kapsamında .... ilâ .... tarihleri arası için belirlenen kontenjandan daha fazla "karpuz/kavun" isimli eşya ithal edilmesine rağmen, beyannamenin tescili sırasında sistem üzerinden eksik kodlama yapılarak noksan vergi tahakkuk ettirildiğinin tespit edildiğinden bahisle ek olarak tahakkuk ettirilen gümrük ve katma değer vergileri ile 4458 sayılı Gümrük Kanunu'nun 234. maddesinin 1. fıkrasının (a) bendi uyarınca karara bağlanan para cezasına vaki itirazın reddine dair işlemin iptali istemiyle dava açılmıştır.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: ... Vergi Mahkemesi .... tarih ve E:...., K:... sayılı kararıyla; davacı tarafından beyannamenin tescili sırasında muafiyetler kutucuğuna yalnızca BSGTY, TFKTJ kodlarının girişi yapıldığı halde, ... kodunun girilmediği hususunda taraflar arasında bir ihtilafın bulunmadığı, anılan kodun eksik girilmesi suretiyle kontenjan miktarının aşılıp aşılmadığı hususundaki sistem kontrolünün etkisizleştirilerek kontenjan altında ithalat yapılmış gibi vergi hesaplanması suretiyle ithalat işlemlerinin tamamlandığı, aynı ülkeden devamlı şekilde "karpuz-kavun" ithalatı gerçekleştiren davacının yarı oranında vergi muafiyetinden yararlanabilmesi için Tebliğ ile getirilen şekil şartlarını bilmemesinin hayatın olağan akışına aykırı olduğu, bu durumda, sonradan yapılan denetleme sonucunda noksan vergi tahakkuk ettirilmesine sebebiyet verdiği hususu somut olarak ortaya konulan davacı adına 4458 sayılı Gümrük Kanunu'nun 197. maddesinin 2. fıkrası uyarınca alınan ek tahakkuk kararında hukuka aykırılık bulunmadığı, öte yandan, beyannamenin tescilinde sisteme eksik kod girmek suretiyle gümrük tarifesini oluşturan unsurlarda aykırılığa sebep olduğu sonucuna ulaşılan davacı adına para cezası kararı alınmasının da yerinde olduğu gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: İstinaf dilekçesinde ileri sürülen nedenlerin mahkeme kararının ek tahakkuka ilişkin hüküm fıkrasını kusurlandıracak nitelikte bulunmadığı; olayda, ithal edilen eşyanın tarife uygulamasını etkileyen unsurlarında veya vergilendirmeye esas olan ölçülerinde veya kıymetinde herhangi bir aykırılık tespit edilmediğinden, diğer bir ifadeyle, 4458 sayılı Gümrük Kanunu'nun 234. maddesinin 1. fıkrası hükmüne göre para cezası kararı alınmasını gerektirecek herhangi bir sebep bulunmadığından, dava konusu işlemin para cezası kararına ilişkin kısmında hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle istinaf başvurusunun kısmen reddine, kısmen de kabulü ile mahkeme kararının para cezasına ilişkin hüküm fıkrasının kaldırılmasından sonra dava konusu işlemin anılan kısmının iptaline karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI: Tesis edilen işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Savunma verilmemiştir.
DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ ....'NİN DÜŞÜNCESİ : 4458 sayılı Gümrük Kanunu'nun 15. maddesinin (f) bendinde belirtildiği üzere, gümrük tarifesini oluşturan unsurlardan olan, ithalat vergilerinde, bazı eşyaya şartlı olarak uygulanacak muafiyet veya indirim uygulamalarına örnek teşkil eden tarife kontenjanı kapsamında gümrük vergisi muafiyeti uygulanması konusunda beyannamenin tescilinde sisteme eksik kod girmek suretiyle gümrük tarifesini oluşturan unsurlarda aykırılığa sebep olduğu açık olan davacı adına, anılan Kanun'un 234. maddesinin 1. fıkrasının (a) bendi uyarınca para cezası kararı alınması yerinde olduğundan, temyize konu Daire kararının para cezasına yönelik hüküm fıkrasının bozulması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Yedinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
Davacı şirket adına tescilli 18/03/2019 - 1569, 19/03/2019 - 1594, 20/03/2019 - 1641, 21/03/2019 - 1661 tarih ve sayılı serbest dolaşıma giriş beyannameleri ile Tarife Kontenjanı Uygulanması Hakkında 2014/7137 sayılı Karar kapsamında 15/12/2018 ilâ 15/04/2019 tarihleri arası için belirlenen kontenjandan daha fazla "karpuz/kavun" isimli eşya ithal edilmesine rağmen, beyannamenin tescili sırasında sistem üzerinden eksik kodlama yapılarak noksan vergi tahakkuk ettirildiğinin tespit edildiğinden bahisle ek olarak tahakkuk ettirilen gümrük ve katma değer vergileri ile 4458 sayılı Gümrük Kanunu'nun 234. maddesinin 1. fıkrasının (a) bendi uyarınca karara bağlanan para cezasına vaki itirazın reddine dair işlemin iptali istemiyle dava açılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT:
4458 sayılı Gümrük Kanunu'nun 234. maddesinin 1. fıkrasının 6455 sayılı Kanun'la değişik (a) bendinde, serbest dolaşıma giriş rejimine tabi tutulan eşyaya ilişkin olarak, yapılan beyan ile muayene ve denetleme veya teslimden sonra kontrol sonucunda, 15. maddede belirtilen Gümrük Tarifesini oluşturan unsurlarda veya vergilendirmeye esas olan sayı, baş, ağırlık gibi ölçülerinde aykırılık görüldüğü ve beyana göre hesaplanan ithalat vergileri ile muayene sonuçlarına göre alınması gereken ithalat vergileri arasındaki fark %5'i aştığı takdirde, ithalat vergilerinden ayrı olarak bu farkın üç katı para cezası alınacağı belirtilmiştir.
4458 sayılı Kanun'un 15. maddesinin 1. fıkrasında, gümrük vergilerinin gümrük yükümlülüğünün başladığı tarihte yürürlükte olan gümrük tarifesine göre hesaplanacağı; 2. fıkrasında, eşya ticaretine ilişkin özel hükümlerle belirlenmiş diğer önlemlerin, gerektiği takdirde, söz konusu eşyanın tarife pozisyonuna göre uygulanacağı; 3. fıkrasında, Gümrük Tarifesinin; a) Bakanlar Kurulunca kabul edilen Türk Gümrük Tarife Cetvelini, b) tamamen veya kısmen Türk Gümrük Tarife Cetveline dayanan veya bu cetvele alt açılımlar ekleyen ve eşya ticaretine ilişkin tarife önlemlerinin uygulanması için tespit edilen diğer cetvelleri, c) Türk Gümrük Tarifesinin kapsadığı eşyaya uygulanacak; - Gümrük vergi oranlarını, - Tarım politikası veya tarım ürünlerinin işlenmesi sonucu elde edilen bazı ürünlere uygulanan özel düzenlemeler çerçevesinde alınan ithalat vergilerini, d) Türkiye'nin bazı ülkeler veya ülke grupları ile yaptığı tercihli bir tarife uygulaması gerektiren anlaşmalarda yer alan tercihli tarife uygulamalarını, e) Türkiye tarafından tek taraflı olarak bazı ülkeler, ülke grupları veya toprak parçaları için tanınan tercihli tarife uygulamalarını, f) ithalat vergilerinde, bazı eşyaya şartlı olarak uygulanacak muafiyet veya indirim uygulamalarını, g) yukarıdakilerin dışında kalan diğer tarife uygulamalarını kapsayacağı hükme bağlanmıştır.
29/12/2014 tarih ve 7137 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan İran İslam Cumhuriyeti Menşeli Bazı Tarım Ürünleri İthalatında Tarife Kontenjanı Uygulanması Hakkında Karar eki listede 15/12/2018 ilâ 15/04/2019 tarihleri arasında 0807.11 ve 0807.19 gümrük tarife pozisyonlu "karpuz/kavun" ithalatında 4500 ton tarife kontenjanı belirlenerek anılan dönemde kontenjan dahilinde yapılacak söz konusu eşya ithalinde gümrük vergisi oranının %50'si oranında hesaplanmak suretiyle tahakkuk ettirileceği kararlaştırılmıştır.
Söz konusu Bakanlar Kurulu Kararı ile ... tarih ve ... sayılı İthalatta Kota ve Tarife Kontenjanı İdaresi Hakkında Karara dayanılarak hazırlanmak suretiyle 08/07/2018 tarih ve 30471 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren İran İslam Cumhuriyeti Menşeli Bazı Tarım Ürünleri ithalatında Tarife Kontenjanı Uygulanmasına ilişkin Tebliğ'in tanımlar başlıklı 3. maddesinde, bu Tebliğde yer alan beyanname sırasına göre tahsis yönteminin (BSGTY), tarife kontenjanının Gümrük ve Ticaret Bakanlığınca, firmalara ithalatı gerçekleştirilecek eşyaya dair gümrük beyannamesi tescil numarası sırası esas alınarak tahsis edildiği yöntemini, talep toplama yönteminin (TTY), başvuruların tarife kontenjanı dönemi başlangıcından önceki 1 (bir) ay içerisinde yapıldığı ve başvuru döneminin bitmesini müteakip, tarife kontenjanı tahsisatı yapılabilecek nitelikteki başvuru sahibi firmalara, Bakanlıkça ilgili dağıtım kriterleri çerçevesinde tarife kontenjanı tahsisatının yapıldığı yöntemi ifade ettiği, tarife kontenjanı tahsisatı için başvuru ve başvuruların sonuçlandırılması başlıklı 4. maddesinde, BSGTY’ye göre dağıtılan tarife kontenjanlarının tamamının tahsis edilmesini müteakiben bir sonraki tarife kontenjanı dönemine kadar kontenjan dâhilinde gümrük beyannamesi tesciline sistem tarafından izin verilmeyeceği, dağıtım kriterleri başlıklı 8. maddesinde, firmalara başvurusunda talep ettiği tarife kontenjanı miktarından daha fazla miktarda tahsisat yapılmayacağı, Ek-1’deki tabloda yer alan ve dağıtımı BSGTY’ye göre yapılan tarife kontenjanlarına ilişkin tahsisat, tarife kontenjanı konusu ürüne ilişkin gümrük beyannamesinin tescil numarası sırası esas alınarak, beyan edilen miktarla sınırlı olmak kaydıyla sırasıyla sonuçlandırılacağı, bu şekilde tahsis edilen miktar toplam tarife kontenjanından düşüm yapılarak kontenjanın tamamı tahsis edileceği, tarife kontenjanından faydalanmak üzere talep edilen miktarın mevcut tarife kontenjanı miktarını aşması halinde sistem tarafından firmaya bilgilendirme mesajları verileceği kurala bağlanmıştır.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Olayda, davacı tarafından beyannamenin tescili sırasında söz konusu muafiyetler kutucuğuna yalnızca BSGTY, TFKTJ kodlarının girişi yapıldığı halde, İRAN021 kodunun girilmediği hususunda taraflar arasında bir ihtilafın bulunmadığı, anılan kodun eksik girilmesi suretiyle kontenjan miktarının aşılıp aşılmadığı hususundaki sistem kontrolünün etkisizleştirilerek kontenjan altında ithalat yapılmış gibi vergi hesaplanması suretiyle eşyanın ithalat işlemlerinin tamamlandığı, 4458 sayılı Gümrük Kanunu'nun 15. maddesinin (f) bendinde belirtildiği üzere, gümrük tarifesini oluşturan unsurlardan olan, ithalat vergilerinde, bazı eşyaya şartlı olarak uygulanacak muafiyet veya indirim uygulamalarına örnek teşkil eden tarife kontenjanı kapsamında gümrük vergisi indirimi uygulanması konusunda beyannamenin tescilinde sisteme eksik kod girmek suretiyle gümrük tarifesini oluşturan unsurlarda aykırılığa sebep olduğu açık olan davacı adına, 4458 sayılı Gümrük Kanunu'nun 234. maddesinin 1. fıkrasının (a) bendi uyarınca para cezası kararı alınması yerinde olduğundan, Bölge İdare Mahkemesi kararının temyize konu hüküm fıkrasının bozulması gerekmektedir.
KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1.Temyiz isteminin kabulüne,
2.... Bölge İdare Mahkemesi Vergi Dava Dairesinin ... tarih ve E:... K:... sayılı kararının para cezasına ilişkin hüküm fıkrasının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Daireye gönderilmesine,
4. 492 sayılı Harçlar Kanunu'nun 13. maddesinin (j) bendi parantez içi hükmü uyarınca alınması gereken harç dahil olmak üzere, yargılama giderlerinin yeniden verilecek kararda karşılanması gerektiğine, 17/05/2022 tarihinde kesin olarak oyçokluğuyla karar verildi.
(X) - KARŞI OY :
Dayandığı hukuki ve kanuni nedenlerle gerekçesi yukarıda açıklanmış bulunan istinaf kararının temyize konu hüküm fıkrası aynı gerekçe ve nedenlerle uygun görülmüş olup, temyiz dilekçesinde ileri sürülen iddialar sözü geçen hüküm fıkrasının bozulmasını sağlayacak durumda bulunmadığından, temyiz isteminin reddi ve kararın temyize konu hüküm fıkrasının onanması gerektiği oyu ile, karara katılmıyorum.
