Danıştay 6. Daire 2020/3470 Esas 2022/5752 Karar Sayılı İlamı

     Özet:

Tekirdağ'ın Hayrabolu ilçesinde, Hayrabolu Belediye Meclisi'nin belirlediği \"2017 Yılı Ücretler Tarifesi\" kapsamında evsel katı atık bertaraf ücreti tarifesinin marketlere ilişkin kısmı ile davacı şirket tarafından işletilmekte olan bir mağazaya 01/04/2014-31/12/2017 dönemine ilişkin 24.909,05-TL tutarındaki katı atık bedeli tahakkuk ettirilmesine ilişkin işlemin iptali istemiyle açılan davada, davacı şirketin taleplerinin reddine karar verilmiştir. Kararda, evsel katı atık ücret tarifesinin belirlenmesinin evsel katı atık hizmet bedelinin hukuka uygunluğunu değerlendirme kapsamında olduğu ve uygulanan tarifenin yasal bir zorunluluk olduğu belirtilmiştir. Bu nedenle, tahakkuka ilişkin uyuşmazlığın idari yargı mercilerine ait olduğu vurgulanarak, tahakkuk işlemine ilişkin kısmın bozulması gerektiği görüşü savunulmuştur.
Kanun maddeleri:
- 2872 sayılı Çevre Kanunu'nun 11. maddesi (Evsel katı atık bertarafı)
- 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 15. maddesi (Davaların görev yönünden reddi)
- 257

T.C.
D A N I Ş T A Y
ALTINCI DAİRE
Esas No : 2020/3470
Karar No : 2022/5752

TEMYİZ EDEN TARAFLAR : 1- (DAVACI) … Ticaret A.Ş.
VEKİLİ : Av. …
2- (DAVALI) …Belediye Başkanlığı-…
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF: 1- … Belediye Başkanlığı
2- … Ticaret A.Ş.

İSTEMİN ÖZETİ : Tekirdağ İli, Hayrabolu İlçesinde "2017 Yılı Ücretler Tarifesi"nin belirlenmesine ilişkin Hayrabolu Belediye Meclisinin … tarih ve …sayılı kararının evsel katı atık bertaraf ücreti tarifesinin marketlere ilişkin kısmı ile davacı şirket tarafından işletilmekte olan Hayrabolu … Mağazasına 01/04/2014-31/12/2017 dönemine ilişkin olarak 24.909,05-TL katı atık bedeli tahakkuk ettirilmesine ilişkin işlemin iptali istemiyle açılan davada; meclis kararının iptali, tahakkuk işlemi yönünden ise 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 15. maddesinin 1/a bendi uyarınca davanın görev yönünden reddi yolundaki … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararına karşı taraflarca yapılan istinaf başvurularının reddine ve hasım mevkiinde yer alan Tekirdağ Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğünün hasım mevkiinden çıkartılmasına dair … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesince verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı kararın taraflarca aleyhlerine olan kısımlarının, usul ve hukuka aykırı olduğu ileri sürülerek bozulması istenilmektedir.

SAVUNMANIN ÖZETİ : Savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ…'NIN DÜŞÜNCESİ : Temyiz istemlerinin reddi ile Bölge İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra işin gereği görüşüldü:
Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairelerince verilen kararların temyiz yolu ile incelenerek bozulabilmeleri 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 49. maddesinde belirtilen nedenlerden birinin bulunması halinde mümkündür.
…Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesince verilen … tarihli, E:…, K:… sayılı karar ve dayandığı gerekçe hukuk ve usule uygun olup bozulmasını gerektirecek bir sebep bulunmadığından, anılan kararın meclis kararına ilişkin kısmının oybirliğiyle, tahakkuk işlemine ilişkin kısmının ise oyçokluğuyla ONANMASINA, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 50. maddesi uyarınca, bu onama kararının taraflara tebliğini ve bir örneğinin de belirtilen İdari Dava Dairesine gönderilmesini teminen dosyanın kararı veren ilk derece Mahkemesine gönderilmesine 17/05/2022 tarihinde kesin olarak karar verildi.

KARŞI OY (X) :
Dava; Tekirdağ İli, Hayrabolu İlçesinde "2017 Yılı Ücretler Tarifesi"nin belirlenmesine ilişkin Hayrabolu Belediye Meclisinin … tarih ve … sayılı kararının evsel katı atık bertaraf ücreti tarifesinin marketlere ilişkin kısmı ile davacı şirket tarafından işletilmekte olan Hayrabolu … Mağazasına 01/04/2014-31/12/2017 dönemine ilişkin olarak 24.909,05-TL katı atık bedeli tahakkuk ettirilmesine ilişkin işlemin iptali istemiyle açılmıştır.
2872 sayılı Çevre Kanununun 11. maddesinin 11. fıkrasında; büyükşehir belediyeleri ve belediyelerin evsel katı atık bertaraf tesislerini kurmak, kurdurmak, işletmek veya işlettirmekle yükümlü oldukları, bu hizmetten yararlanan ve/veya yararlanacakların, sorumlu yönetimlerin yapacağı yatırım, işletme, bakım, onarım ve ıslah harcamalarına katılmakla yükümlü oldukları, bu hizmetten yararlananlardan, belediye meclisince belirlenecek tarifeye göre katı atık toplama, taşıma ve bertaraf ücreti alınacağı ve bu fıkra uyarınca tahsil edilen ücretlerin katı atıkla ilgili hizmetler dışında kullanılamayacağı hükümlerine yer verilmiştir.
27/10/2010 tarih ve 27742 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Altyapı ve Evsel Katı Atık Bertaraf Tesisleri Tarifelerinin Belirlenmesinde Uyulacak Usul ve Esaslara İlişkin Yönetmelik hükümleri uyarınca, evsel katı atık ücret tarifesi belirlenmektedir.
Evsel katı atık bedeli, evsel katı atık ücret tarifesine göre tahakkuk ettirilmektedir. Gerek bu hizmetten yararlananların harcamalara katılma yükümlülüğü, gerek belediye meclislerince tarife belirleme yetkisi ve gerekse belirlenen tarifeye göre ücret tahsil edilmesinin yasal bir zorunluluk olması karşısında, bu konuda yapılacak sözleşme de 'idari sözleşme' niteliğinde olduğundan, hizmetten yararlananların sözleşme imzalamaması ya da sözleşme hükümlerini belirleme konusunda herhangi bir iradesi / müdahalesi söz konusu değildir. Bu nedenle, katı atık bedeli tahakkuk ettirilmesine ilişkin işlem, evsel katı atık ücret tarifesinin uygulanması niteliğinde olduğundan, evsel katı atık ücret tarifesine bağlı olarak karara bağlanması gerekmektedir.
Bu durumda; evsel katı atık ücret tarifesinin iptali istemiyle açılan davaların görüm ve çözümü idari yargı mercilerine ait olduğundan, davaya konu katı atık bedeli tahakkuk ettirilmesine ilişkin işlemin hukuka uygunluğunun, evsel katı atık ücret tarifesi kapsamında değerlendirilerek karara bağlanması gerektiğinden, tahakkuka ilişkin uyuşmazlığın da görüm ve çözümünün idari yargı mercilerine ait olduğu sonucuna varıldığından; meclis kararının iptali, tahakkuk işlemi yönünden 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 15. maddesinin 1/a bendi uyarınca davanın görev yönünden reddi yolunda verilen İdare Mahkemesi kararına karşı yapılan istinaf başvurularının reddine ilişkin Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesi kararının tahakkuk işlemine ilişkin kısmının bozulması gerektiği görüşüyle, Dairemiz kararının belirtilen kısmına katılmıyorum.