

Esas No: 2012/3680
Karar No: 2012/3084
Yargıtay 10. Hukuk Dairesi 2012/3680 Esas 2012/3084 Karar Sayılı İlamı
"İçtihat Metni"
Mahkemesi :İş Mahkemesi
Davacı, davalı işverenler yanında hizmet akdine dayalı bildirimsiz geçen çalışma sürelerinin tespitine karar verilmesini istemiştir.
Mahkemece davalılar ...ve ... aleyhine açılan davaların husumet yönünden reddine, davalı ... aleyhine açılan davanın ise kabulü ile 01.08.1987 – 28.06.2007 tarihleri arasında bu davalıya ait “...” isimli yatta asgari ücretle çalıştığının tespitine karar verilmiştir.
Hüküm, davalı .... Başkanlığı vekili ve davalı ...ekili tarafından temyiz edilmiştir. Temyizlerin süresinde olduğu anlaşılmış; düzenlenen rapor ile dosyadaki belgeler incelenmiş olup işin gereği düşünüldü, aşağıdaki karar tespit edildi:
Dava, 5510 sayılı Kanun geçici m.7/1 uyarınca uygulama alanı bulan, mülga 506 sayılı Kanun m.79/10 uyarınca açılmış hizmet tespiti davasıdır. Sigortalılık hizmet sürelerinin tespitine ilişkin davalar, kamu düzenine ilişkindir. Bu nedenle, özel bir duyarlılıkla ve özenle yürütülmeleri gereklidir. Hak kayıplarının yanında, gerçeğe aykırı sigortalılık süresi edinme olaylarının da önlenmesi için; ayrıca temel insan haklarından olan sosyal güvenlik hakkının korunabilmesi için; bu davalarda tarafların gösterdiği kanıtlarla yetinilmeyip resen gerekli araştırmaların yapılması ve kanıtların toplanması gereklidir.
Somut olayda, davacının, mülkiyeti.... ait olan “....” isimli yatta çalıştığı anlaşılmaktadır. Ancak, bu çalışmanın başlangıç ve sonunun hangi tarihler olduğu kesin olarak kanıtlanmış değildir.
Mahkemece, yapılacak iş; davalı ... ticaret sicil kayıtlarını getirterek şirketin faal olup olmadığını incelemek; davacının, yatta çalışabilmek için yeterlilik belgesi bulunup bulunmadığını araştırmak, nizalı dönemde, davacı ile birlikte çalışan ve işveren bordrolarında kayıtlı kişiler ile, aynı yörede komşu veya benzeri işleri yapan başka işverenler ve bu işverenlerin çalıştırdığı bordrolara geçmiş kişiler ve gerektiğinde davacının çalışmalarını bilebilecek tanıkları re"sen saptayarak, çalışmaların varlığı ve süresi yönünden bilgi ve görgülerine başvurmak; sigortalının kayıtlarda görülmeyen çalışmalarının hangi nedenlerle kayıtlara geçmediği, yada, bildirilmediği hususunu gereğince araştırmak, davalı işyerinde tespiti istenen dönemde Kurum müfettişlerince inceleme yapılıp yapılmadığını araştırmak; eğer, inceleme yapılmışsa belgeleri getirtmek, yargılama sürecinde dinlenen tanık anlatımlarının değerlendirilmesinde; iş yerinin kapsamı, kapasitesi ile, işin ve işyerinin niteliğini nazara almak, böylece bu konuda gerekli tüm soruşturma yapılarak uyuşmazlık konusu husus, hiçbir kuşku ve duraksamaya yer bırakmayacak biçimde çözümlenip, deliller birlikte değerlendirilip takdir edilerek, oluşacak sonuca göre, bir karar verilmesi yönünde araştırma yapmaktır.
Mahkemece, bu maddi ve hukuki olgular göz önünde tutulmaksızın, eksik inceleme ve araştırma sonucu, yazılı şekilde hüküm kurulmuş olması, usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
O hâlde, davalı vekillerinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davalılardan, ... iadesine, 23.02.2012 gününde oybirliğiyle karar verildi.
